CAPTATIO BENEVOLENTIAE

 

Achegámonos  nesta ocasión para darvos a coñecer a personalidade e a vida de MANUEL ANTONIO BARES.

Como somos un equipo normalizador con grandes pretensións, non nos conformamos só con loitar polo uso da nosa lingua, queremos, ademais, mostrar a todo Bueu, en especial ás mozas e mozos que nel vivimos, que esta foi sempre unha vila con inquietudes culturais.

Ata hai ben pouco tempo, nós non sabiamos quen era este home Manuel A. Bares, pero ó descubrir a esta figura, membro dunha importante familia de Bueu, cremos que se trata dunha das varias personaxes que medraron e viviron en Bueu e que paga a pena que sexan rescatadas do esquecemento.

Prometemos en vindeiros anos seguir dando a coñecer máis persoas deste pobo.

0 EQUIPO DE NORMALIZACIÓN

 


 

MANUEL ANTONIO BARES

 

Manuel Antonio Bares Giráldez foi unha das figuras intelectuais e sociais máis importantes que deu o mundo da emigración galega en Sudamérica. Manuel A. Bares, como firmaba os seus traballos xornalísticos e literarios, foi un home que se forxou a si mesmo no difícil entorno dun país alleo, no cal só as súas profundas conviccións e a súa personalidade o levaron a dedicar unha vida ó desenrolo social e económico da súa patria de adopción. Sen esquecerse de axudar en tódolos aspectos da amplísima colonia galega emigrante na República Arxentina.

Manuel A. Bares naceu en Bueu o 27 dun frío mes de xaneiro do ano 1855, segundo consta no rexistro do libro de bautizos da igrexa parroquial de San Martiño de Bueu. Os pais, Manuel Bares Fariña e a súa muller, María dos Dolores Giráldez, eran veciños do barrio da Praia, (o que na actualidade conforma a Banda do Río).

Nacía Manuel A. Bares en pleno bienio progresista, baixo o reinado de Isabel II. Quizais cabe destacar e preguntarse se o seu posterior posicionamento nas ideas republicanas non lle virían marcadas pola súa aparición en aqueles dous anos illados do denominado progresismo que representaban os xenerais Baldomero Espartero e Leopoldo O'Donell , no marco dunha época marcada polo dominio absoluto dos políticos moderados da man das figuras como Ramón María de Narváez. Foi unha época na cal, Espanha tentaba unirse ó desenrolo do resto de Europa e a nosa economía rexistraba unha suba notoria, tras moitos anos de decadencia. Comezaba a sentirse a forza da burguesía, verdadeira protagonista do cambio social do coñecido como o Antigo Réxime (os anos posteriores ó dominio absolutista). Espanha sobrepoñíase á sangrante guerra carlista, na cal tamén se vía inmersa Galiza.

A infancia e adolescencia de Manuel A. Bares transcorre na súa vila natal, Bueu. A súa afección polas letras quizais lle viñera do seu entorno familiar e Bares de seguido demostrou o seu amor polo estudio, sendo un alumno moi aplicado. Gustáballe ler e escribir.

Os quince anos, Manuel A. Bares encóntrase capacitado para facer as súas primeiras incursións xornalísticas e decide enviar os seus traballos ós distintos xornais da época existentes na provincia de Pontevedra. Estes primeiros traballos xornalísticos tiñan un contido político e os seus temas preferidos estaban referidos á situación que atravesaba Espanha naqueles difíciles anos e, incluso, se atrevía a formular opinións sobre o presente e futuro de Europa, inmersa nos avatares causados pola guerra entre Francia e a potente Prusia.

Bares ten que tomar a decisión de seguir estudiando ou ben traballar. Seus pais, animados pola súa vocación xornalística e literaria e pola súa afección ás letras, deciden sacrificarse e costearlle unha carreira. Así, Manuel A. Bares, seguindo o que será unha tradición familiar, decide emprender os estudios para converterse en mestre nacional. Bares abandona Bueu e trasládase á capital, Pontevedra, para iniciar a carreira na famosa Escola Normal de Maxisterio pontevedresa. Serán tres anos (1870-1873) que Bares dedicará ó estudio de Maxisterio e á colaboración xornalística con envío de artigos e a súa publicación en numerosos xornais da época.

A finais do ano 1874, e xa coa carreira rematada, Bares decidiuse a xestionar a obtención dunha praza coma mestre no buque de guerra da Armada espanhola "Esperanza". Bares, animoso e namorado sempre do mar, polo seu profundo amor á terra de Bueu enmarcada na fermosa ría   pontevedresa, decidiuse a prestar os seus servicios   como mestre en dito barco, pero a concesión  da praza recae  noutra persoa. Sabida  a triste  e descorazonadora nova, Bares súmase nunha profunda depresión que lle   leva a adoptar a decisión de marchar de Galiza e de Espanha e emprender o camiño cara ás  terras americanas.

Manuel A. Bares embarca no porto de Vigo nun dos barcos de pasaxe e mercancías a principios de 1875 e elixe como destino final a República Arxentina, chegando 6 porto de Bos Aires a finais do mes de abril dese mesmo ano. Bares pasa os seus primeiros meses de emigrante na capital, Bos Aires, aínda que máis tarde decide trasladarse á cidade de Mercedes, onde traballa como tenedor de libros, e máis tarde como colaborador no xornal local. A súa boa pluma xornalística de seguido destaca no ámbito local e social, o que o leva a acadar en poucos meses fama literaria entre os seus conveciños.

A prolífica colaboración xornalística de Bares tamén se estende, co paso dos anos, ós xornais e ás revistas máis famosas da capital bonaerense. Os seus artigos costumistas sobre o entorno social onde se move Bares lévanlle a converterse en asiduo colaborador dende o ano 1879 na revista "Almanaque Sudamericano". A vertixinosa vida social converte a Bares nun asiduo integrante das directivas de variadas e variopintas sociedades culturais e como integrante dunha boa parte das máis importantes comisións sociais que operaban en Mercedes e na provincia de Bos Aires.

A súa asistencia a tantos actos sociais e a súa fama en alza, fan que Bares tamén esperte ó amor. Corría o ano 1880 e Manuel Antonio Bares coñece a unha xove que en seguida convertería na súa muller: Francisca Peralta. A súa prematura morte no mes de maio do ano 1894 marcou a vida de Bares fondamente.

 

A OBRA DE BARES

 

Corría o ano 1889 e cumpíanse catorce anos dende a súa saída de Vígo hacia terras arxentinas. Pese 6 contacto que lle suministraba o correo cos seus familiares en terras galegas, Bares decide que xa é tempo de f acer unha visita ásúa terra nai . A súa desafogada economía, froito do seu trabal 1 o como xurista, e as recoñecidas colaboracións literarias, así coma a paz de espírito gañada tra-lo seu matrimonio con Francisca Peralta e o nacemento dos seus fíllos, permiten a Bares, preparar esta viaxe a Galiza. Ali verá por derradeira vez ó seu pai, Manuel, quen dous anos máis tarde, o 9 de outubro de 1891, falece na súa casa de Bueu.

Poucos días antes de  embarcar cara a Galiza Bares reúnese cun grupo de amigos que lle comentan e lle rogan que recopile o mellor da súa producción literaria recollida na prensa da época e edite un libro, o seu primeiro libro.

Así é como nace o primeiro libro de Bares ­titulado Prosa, o 8 de outubro de 1889 en Madrid, que recolle algúns artigos que publicou na prensa local de  Mercedes, na prensa     bonaerense e  en revistas  varias, entre  os anos 1878 e 1889.

En 18899, Bares publica o seu segundo libro, titulado Más Prosa, mestura temas puramente políticos e relixiosos coa morte da súa esposa. Tras estes dous libros que consideramos os máis importantes, cabe nomear algúns outros: Los sermones del Padre Gozalo, publicado no ano 1907. La nación española y el nacionalismo vasco (1922). Las formas de gobierno y la guerra, (1921).

Como conclusión a esta pequena referencia dunha das personalidades que deu o noso pobo, MANUEL ANTONIO BARES morreu xa retirado na residencia de Be1grano en Bos Aires, ós noventa anos o día 6 de Abril do ano 1945.

0 texto que ven a continuación, é un pequeno anaco dun artigo do seu primeiro libro Prosa.

"Había sonado allá, en lo alto, tras las nubes, la sentencia de muerte de algunos seres que cumplían con su destino acá en la tierra. La precedió el rayo, la pregonó el trueno, rasgose el denso manto que contenía tanta desolación, y la muerte cayó del espacio en mangas de agua, como en los días de la Biblia cayó, en torrentes de fuego, sobre las ciudades nefandas.

No fueron muchos pecados, sin duda, quien trajo tanta desgracia sobre nuestras cabezas, sino la mucha evaporación. Es bueno advertirlo y confesarlo para consuelo nuestro.

Pero casi al mismo tiempo que tenía lugar la inmersión de una gran parte del bello territorio que pisamos, sumergido bajo las cataratas del cielo, y nuestros convecinos, nuestros hermanos, eran arrastrados a la muerte por el líquido elemento, los pueblos preservados del naufragio, que dormían quizá al son de la tempestad, que se cebaba en tanta víctima, despertaban llenos de angustia y tendían sus brazos a los que agonizaban en medio del dolor, la desesperación y la miseria."

La caridad. (PROSA, 1889)